عید غدیر و عقد اخوّت

به پاس گرامی داشت عید غدیر خم، میان مردم رسم است که با هم عقد اخوّت می بندند و با خواندن «صیغه اخوّت» به اموری متعهد می شوند. به نقل محدث قمی(ره) از مستدرک الوسائل شیوه آن چنین است:

شخص دست راست خود را بر دست راست برادر مؤمن خود بگذارد و بگوید: «وَ آخَیتُکَ فِی اللهِ وَ صافَیتُکَ فِی اللهِ وَ صافَحْتُکَ فی اللهِ وَ عاهَدْتُ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ وَ کُتُبَهُ وَ رُسُلَهُ وَ اَنْبِیائَهُ وَ الأَئِمَّه المعصومینَ علیهمُ السلامُ عَلی أنّی إنْ کُنْتُ مِنْ اهلِ الجَنَّةِ وَ الشَّفاعَةِ وَ اُذِنَ لی بِأَنْ اَدْخُلَ الْجَنَّةَ لا اَدْخُلَها إلّا وَ اَنْتَ مَعِی؛ با تو در راه خدا برادر شدم و صفا و مصافحه کردم و با خدا و فرشتگان و کتاب ها و پیامبرانش و امامان معصوم (ع) عهد بستم که اگر من از اهل بهشت و شفاعت بودم و به من اجازه ورود به بهشت دادند، جز همراه تو وارد بهشت نگردم».

آن گاه برادر دیگر با گفتن قَبِلْتُ (قبول کردم) این برادری را می پذیرد. سپس مؤمن نخست بگوید: اَسْقَطْتُ عَنْکَ جمیعَ حقوقِ الاُخُوَّهِ ما خَلَا الشَّفاعَهَ و الدُّعاءَ وَ الزیارَهَ؛ همه حقوق برادری را از تو ساقط نمودم؛ مگر حق شفاعت و دعا و زیارت را آن گاه دیگری نیز بپذیرد.

جواد محدثی، فرهنگ غدیر، نشر معروف، زمستان 86، چ 5، صص 367 و 368.